ماه محرم نخستین ماه از ماه های دوازده گانه قمری و یکی از ماه های حرام است که در دوران جاهلیت و نیز در اسلام، جنگ در آن تحریم شده بود. شب و روز اول محرم به عنوان اول سال قمری دارای نماز و آداب خاصی است که در کتاب شریف مفاتیح الجنان بیان شده است. محرم, ماه حزن و اندوه و عزاداری شیعیان در شهادت حضرت امام حسین علیه السلام است.
روایت امام رضا (ع) از عاشورا
امام رضا علیه السلام فرمود: ماه محرم ماهی بود که مردم جاهلیت جنگ و کشتار را در آن ماه حرام می دانستند. و این است جفایی که در حق ما شد: در این ماه خون خاندان ما را حلال دانستند، هتک حرمت ما کردند، زنان و فرزندان ما را اسیر نمودند، در خیمه های ما آتش افروختند، اموال ما را غارت کردند و حرمت رسول الله را زیر پا گذاشتند.
مصیبت روز شهادت امام حسین علیه السلام (عاشورا) دیده های ما را مجروح و اشک ما را جاری ساخته، عزیزان ما را خوار گردانده و زمین کربلا کرب و اندوه و بلا را برای ما تا روز قیامت به ارث گذاشته است. پس گریه کنندگان باید بر کسی چون حسین بگریند که گریه بر او به یقین گناهان بزرگ را فرو می ریزد.
تاسیس تاریخ برای مسلمانان در زمان خلافت خلیفه دوم مسلمین و با مشورت علی (ع) در سال شانزدهم هجری صورت گرفته است. مبدا تاریخ را هجرت پیامبر و ماه نخست آن را محرم، سالی که هجرت روی داده بود گرفتند. علت نامگذاری این ماه آن بود که در ایام جاهلیت، جنگ در این ماه را حرام می دانستند.
محرم الحرام سال 61 هجری
ـ در دوم ماه محرم الحرام سال 61 هجری کاروان حضرت امام حسین (ع) وارد کربلا شد و سپاهیان دشمن که هر روز بر تعدادشان افزوده می شد در روزهای تاسوعا و عاشورا که روز نهم و دهم محرم می باشد او و یارانش را به شهادت رساندند. پیشوای هشتم شیعیان امام رضا (ع) در خصوص این ماه فرمود: در جاهلیت، حرمت این ماه نگاه داشته می شد و در آن نمی جنگیدند ولی در این ماه، خونهای ما را ریختند و حرمت ما را شکستند و فرزندان و زنان ما را اسیر کردند و خیمه ها را آتش زدند و غارت کردند و حرمت پیامبر را دربارهٔ ذریه اش رعایت نکردند. ….
آیت الله میرزا جواد ملکی تبریزی در «مراقبات» نوشته است:«کودکانم را می دیدم که در دههٔ نخست ماه محرم غذا نمی خوردند و به نان خالی اکتفا می کردند کسی هم به آنان نگفته بود ماه محرم شروع شده است گمان می کنم عشقی درونی آنان را برمی انگیخت.» به همین دلیل ماه محرم با حادثه عاشورا عجین شده است و فرا رسیدن آن دلها را پر از غم می سازد و پیروان و شیفتگان امام حسین (ع) از اول محرم، محافل و مجالسی را سیاهپوش کرده، به یاد آن امام شهید به عزاداری می پردازند.
امام حسین علیه السلام پس از آن که با سپاه یزید اتمام حجت نمود، فرمود:« عمر بن سعد کجاست؟ او را نزد من فرا خوانید.» عمر بن سعد با اکراه و تردید، نزد امام علیه السلام آمد. امام به او فرمود:«ای عمر، آیا به این امید مرا می کشی که ابن زیاد حکومت ری و گرگان را به تو می سپرد؟! به خدا سوگند، چنین نخواهد شد. تو هر چه می خواهی بکن، اما بدان که بعد از من، نه در دنیا و نه در آخرت شاد نخواهی بود، و من اینک، سرت را می بینم که در کوفه بر نیزه زده اند و کودکان به آن سنگ می زنند.»
عمر بن سعد خشمگین شد و رو گرداند و به سپاه خود گفت:«پس در انتظار چه هستید؟ همه یک باره حمله کنید که اینان لقمه ای بیش نیستند!»
امام حسین علیه السلام نیز اسب رسول خدا را خواست و سوار شد و سپاهش را نظام داد. شیعیان در بزرگداشت شهدای کربلا، هر روز از دهه اول ماه محرم را مختص به یکی از بزرگان این نهضت جاویدان می دانند.
خلاصه ای بر اتفاقات
- روز اول محرم : مسلم ابن عقیل علیه السلام
- روز دوم محرم : ورود کاروان به کربلا ( ورودیه )
- روز سوم محرم : حضرت رقیه علیها السلام
- روز چهارم محرم : حضرت حر و اصحاب علیهم السلام – طفلان زینب علیهما السلام
- روز پنجم محرم : اصحاب و عبدالله ابن الحسن علیهم السلام
- روز ششم محرم : حضرت قاسم ابن الحسن علیه السلام
- روز هفتم محرم : روضه عطش و علی اصغر علیه السلام
- روز هشتم محرم : حضرت علی اکبر علیه السلام
- روز نهم محرم : روز تاسوعا – حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام
- روز دهم محرم : روز عاشورا – حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام – حضرت زینب علیها السلام و شام غریبان
- روز یازدهم محرم : حرکت کاروان از کربلا
- روز دوازدهم محرم : ورود کاروان به کوفه
اعمال ماه محرم
اعمال شب اول ماه محرم
- نماز: اين شب چند نماز دارد كه يكي از آنها به شرح ذيل است:
- دو ركعت، كه در هر ركعت بعد از حمد يازده مرتبه سوره توحيد خوانده شود.
- در فضيلت اين نماز چنين آمده است:
- «خواندن اين نماز و روزه داشتن روزش موجب امنيّت است و كسي كه اين عمل را انجام دهد، گويا تمام سال بر كار نيك مداومت داشته است.»
- احياي اين شب
- نيايش و دعا
روز اول محرم
- اول محرم هر سال اولين روز سال قمري است. از امام محمدباقر(عليه السلام) روايت شده است: «آن كس كه اين روز را روزه بدارد، خداوند دعايش را اجابت مي‌كند، همانگونه كه دعاي زكريا(عليه السلام) را اجابت كرد.»
- دو ركعت نماز خوانده شود و پس از آن سه بار دعاي زير قرائت گردد:
- «اللّهم انت الاله القديم و هذه سنةٌ جديدةٌ فاسئلك فيها العصمة من الشيطان و القوَّة علي هذه النّفس الامّارة بالسُّوء»؛ بارالها! تو خداي قديم و جاوداني و اين سال، سال نو است، از تو مي‌خواهم كه مرا در اين سال از شيطان حفظ كني و بر نفس اماره (راهنمايي كننده) به بدي پيروز سازي.
روز دوم محرم
- در چنين روزي كاروان امام حسين(عليه السلام) در سال 61 ه .ق وارد سرزمين كربلا شد و با ممانعت لشكر حرّ مجبور به توقّف در آنجا گرديد.
روز سوم محرم
- از پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) نقل شده است:
- «هر كس در اين روز روزه بگيرد، خداوند دعايش را اجابت كند.
- در آن روز سپاه عمر بن سعد وارد كربلا شد.
روز چهارم محرم
- بي‌نتيجه بودن مذاكره حضرت سيدالشهداء(عليه السلام)، با عمر بن سعد براي وادار كردن لشكر وي به ترك جنگ و دعوت او و لشكرش جهت ملحق شدن به سپاه اسلام.
روز هفتم محرم
- روزه گرفتن مستحب است.
روز نهم محرم
- تاسوعاي حسيني، روز محاصره امام حسين(عليه السلام) و اصحابش در سرزمين كربلا توسط سپاه شمر.
اعمال شب عاشورا
- چند نماز براي اين شب در روايات آمده است كه يكي از آنها چنين است:
- چهار ركعت نماز كه در هر ركعت بعد از سوره حمد، 50 بار سوره توحيد خوانده مي‌شود. پس از پايان نماز، 70 بار «سبحان الله والحمدالله و لا اله الاّ الله و الله اكبر ولا حول ولا قوة الاّ بالله العليّ العظيم» خوانده شود.
- احياي اين شب كنار قبر امام حسين(عليه السلام).
- دعا و نيايش.
روز عاشورا
- عزاداري بر امام حسين(عليه السلام) و شهداي كربلا، در اين مورد از امام رضا(عليه السلام) نقل شده است:
- هر كس كار و كوشش را در اين روز، رها كند، خداوند خواسته‌هايش را برآورد و هر كس اين روز را با حزن و اندوه سپري كند، خداوند قيامت را روز خوشحالي او قرار دهد.
- زيارت امام حسين(عليه السلام).
- روزه گرفتن در اين روز كراهت دارد؛ ولي بهتر است بدون قصد روزه، تا بعد از نماز عصر از خوردن و آشاميدن خودداري شود.
- آب دادن به زائران امام حسين(عليه السلام).
- خواندن سوره توحيد هزار مرتبه.
- خواندن زيارت عاشورا.
- گفتن هزار بار ذكر «اللّهم العن قتلة الحسين(عليه السلام).»
روز دوازدهم محرم
- ورود كاروان اسيران كربلا به كوفه و شهادت حضرت سجاد(عليه السلام) در سال 94 ه .ق.
روز بيست و يكم محرم
- روزه اين روز مطلوب است.
اپلیکیشن های کاربردی عاشورا
1) عاشورا (شرح کامل واقعه عاشورا )
نرم افزار عاشورا با سعی و تلاش بی وقفه جهت افزایش سطح معرفت و استفاده کاربران محترم در مورد قیام امام حسین(ع) تولید شده است. در این نرم افزار شرح کامل واقعه عاشورا در اختیار کاربران گرامی قرار داده است.
نویسندگان این اثر طی کار پژوهشی، تمامی منابع را در این زمینه بررسی کرده و مناسب‌ترین متون را برگزیده‌اند. امیدواریم که بوسیله این نرم افزار بتوانيم سهمی در ترویج فرهنگ حسینی، عزت و افتخار کشورمان داشته باشیم.
ضمنا متن زيارتنامه پر فيض عاشورا به همراه صوت زيباي استاد منصوري جهت استفاده معنوي شما عزيزان در برنامه قرار داده شده است.
دانلود اپلیکیشن در
https://cafebazaar.ir/app/ashura.sgr
2) زیارت عاشورا
توسط این اپلیکیشن به متن زیارت عاشورا همراه با ترجمه فارسی و قرائت زیبای زیارت توسط صدای اقای فرهمند دسترسی خواهید داشت.
- امکان فوق العاده اسکرول خودکار متن همراه با صدا
- پشتیبانی از زبان فارسی حتی در گوشی هایی که زبان فارسی ندارند!
- قابلیت ذخیره هر فراز برای مشاهده در زمانی دیگر
- قابلیت پخش صدا از فرازی خاص
- فونت اختصاصی در برنامه
- حالت مطالعه در شب
- بزرگنمایی قلم برای مطالعه راحت تر
- امکان غیر فعال کردن نمایش ترجمه
- محیط کاربری مدرن و زیبا و سریع
- پشتیبانی از اندروید 2.1 به بالا ( بیش از 95% اندروید های بازار )
- فعال بودن چرخش صفحه
- قابلیت اسکرول سریع برای اندروید 3 به بالا
